Với tốc độ phát triển của công nghệ và nhu cầu thị trường không ngừng thay đổi, việc hiểu rõ Supply Chain không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí mà còn nâng cao chất lượng dịch vụ và tăng trưởng bền vững. Đây là yếu tố cốt lõi đảm bảo hàng hóa đến tay người tiêu dùng một cách nhanh chóng và hiệu quả. Bài viết bên dưới sẽ cung cấp thông tin kỹ hơn về Supply Chain, các mô hình chuỗi cung ứng phổ biến và cách quản trị chuỗi cung ứng giúp doanh nghiệp tối ưu hoá quy trình kinh doanh. Cùng Viettel Post tìm hiểu ngay nhé!
1. Supply Chain là gì?
Supply Chain (hay còn gọi là chuỗi cung ứng) là hệ thống bao gồm tất cả các hoạt động và quá trình từ khâu tìm kiếm nguồn nguyên liệu, sản xuất, lưu kho đến vận chuyển sản phẩm tận tay người tiêu dùng.
Không chỉ đơn thuần là quá trình liên kết giữa nhà cung cấp, nhà sản xuất và người tiêu dùng, Supply Chain đóng vai trò như một hệ thống tuần hoàn phức tạp, đảm bảo hàng hóa được giao đến tay khách hàng một cách nhanh chóng và hiệu quả, giúp doanh nghiệp tối ưu hoá chi phí, cam kết thời gian cung ứng và gia tăng năng lực cạnh tranh.
Chuỗi cung ứng không chỉ dừng lại ở sản xuất hay vận chuyển mà còn bao gồm:
- Quản lý nguyên liệu: Từ nguồn cung ứng đến lưu trữ, đảm bảo đầy đủ và chất lượng.
- Quy trình sản xuất: Biến nguyên liệu thô thành sản phẩm hoàn chỉnh với năng suất và hiệu quả cao.
- Hệ thống phân phối: Đảm bảo sản phẩm được vận chuyển và cung cấp đến đúng nơi, đúng thời điểm, với chi phí tối ưu.
- Dòng thông tin: Liên lạc liên tục giữa các bên tham gia trong chuỗi để đồng bộ hoạt động.
- Quản lý tài chính: Theo dõi và kiểm soát dòng tiền, từ chi phí sản xuất đến thanh toán của khách hàng.
2. 3 mô hình chuỗi cung ứng phổ biến nhất hiện nay
Hiện nay, đối với từng nhu cầu, tính chất sản phẩm và thị trường mục tiêu, doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong ba mô hình chuỗi cung ứng phổ biến sau. Mỗi mô hình đều có điểm mạnh riêng, giúp doanh nghiệp linh hoạt đáp ứng nhu cầu đa dạng:
2.1. Mô hình dòng chảy liên tục
Mô hình dòng chảy liên tục là mô hình Supply Chain phù hợp cho những doanh nghiệp có nguồn cung cấp và tiêu thụ sản phẩm ổn định. Với mô hình này, chuỗi cung ứng hàng hoá của doanh nghiệp sẽ được vận hành liên tục và không có sự gián đoạn, đảm bảo nguồn hàng luôn có sẵn để phục vụ khách hàng.
2.2. Mô hình chuỗi nhanh
Mô hình chuỗi nhanh là mô hình có lợi thế cao về tốc độ và khả năng đáp ứng nhanh nhu cầu thay đổi chóng mặt của thị trường. Khi một xu hướng mới xuất hiện hoặc thị hiếu người tiêu dùng thay đổi, doanh nghiệp nên ứng dụng mô hình chuỗi nhanh để có thể nhanh chóng đưa sản phẩm ra thị trường mà không mất nhiều thời gian chờ đợi, giúp doanh nghiệp tối đa hóa doanh thu trong thời gian ngắn.
2.3. Mô hình linh hoạt
Mô hình linh hoạt được đa số các doanh nghiệp lựa chọn trong giai đoạn nhu cầu thị trường biến động mạnh mẽ và không ổn định. Mô hình này cho phép doanh nghiệp điều chỉnh sản lượng sản xuất, thời gian giao hàng và các quy trình vận hành một cách linh hoạt để đáp ứng nhanh chóng những thay đổi bất ngờ, giúp bảo vệ doanh nghiệp khỏi những rủi ro tồn kho khi thị trường bất ngờ giảm nhiệt.
3. Chức năng của Supply Chain cho doanh nghiệp
Bằng cách tận dụng tối đa chức năng của Supply Chain, doanh nghiệp có thể dễ dàng đơn giản hóa các quy trình vận hành nội bộ và đáp ứng nhanh chóng các nhu cầu của thị trường. Dưới đây là những chức năng cốt lõi mà Supply Chain mang lại, giúp doanh nghiệp tối ưu hoạt động kinh doanh:
- Đảm bảo tính liên tục trong quá trình sản xuất và phân phối: Supply Chain giúp sản phẩm luôn sẵn sàng phân phối vào đúng thời điểm, đúng nơi mà khách hàng cần. Đối với các ngành sản xuất lớn, tính liên tục và ổn định của Supply Chain giúp giảm thiểu gián đoạn và ngăn chặn các rủi ro tiềm tàng.
- Giảm chi phí vận hành và tối ưu nguồn lực: Bằng cách tối ưu hoá các khâu như vận chuyển, quản lý tồn kho và kho bãi, Supply Chain giúp doanh nghiệp tăng cường hiệu suất sử dụng nguồn lực, giảm thiểu các chi phí không cần thiết và tăng lợi nhuận một cách bền vững.
- Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng: Một Supply Chain vận hành hiệu quả không chỉ dừng lại ở việc giao hàng nhanh, mà còn phải đảm bảo rằng sản phẩm giao đến tay khách hàng an toàn và hiệu quả. Nhờ đó giúp doanh nghiệp xây dựng được niềm tin trong lòng khách hàng và thúc đẩy sự gắn kết lâu dài.
- Gia tăng khả năng thích ứng và phản ứng nhanh với biến động thị trường: Trong một thị trường liên tục thay đổi, Supply Chain chính là bộ phận đầu tiên phản ứng với biến động. Với hệ thống Supply Chain linh hoạt, doanh nghiệp có thể điều chỉnh kịp thời để đáp ứng sự thay đổi nhanh chóng của nhu cầu khách hàng, giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa mọi quy trình trong thời gian ngắn nhất.
- Hỗ trợ đưa ra quyết định chiến lược: Thông qua dữ liệu thu thập từ các giai đoạn trong Supply Chain, doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định chiến lược có tính chính xác cao. Điều này bao gồm việc xác định xu hướng tiêu dùng, đánh giá hiệu quả của sản xuất và phân phối, từ đó xây dựng các chiến lược dài hạn phù hợp để phát triển bền vững.
4. Cấu trúc Supply Chain là gì?
Hiểu rõ từng mắt xích trong cấu trúc Supply Chain giúp doanh nghiệp tối ưu quá trình phân phối hàng hoá và dễ dàng ứng phó với những biến động của thị trường. Cấu trúc hoàn chỉnh của Supply Chain bao gồm các bên sau đây:
- Nhà cung cấp (Suppliers): Nhà cung cấp là mắt xích đầu tiên của chuỗi cung ứng, chịu trách nhiệm cung cấp nguyên vật liệu và các yếu tố đầu vào cần thiết cho sản xuất. Sự tin cậy và chất lượng của nhà cung cấp ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của cả chuỗi cung ứng.
- Nhà sản xuất (Manufacturers): Nhà sản xuất giúp nguyên liệu trở thành sản phẩm hoàn chỉnh, là mắt xích trung tâm trong chuỗi cung ứng. Quá trình sản xuất cần đảm bảo chất lượng và tối ưu hoá chi phí, tạo nền tảng vững chắc cho các bước tiếp theo trong Supply Chain.
- Khách hàng cuối cùng (End customers): Khách hàng cuối cùng là đích đến của Supply Chain và là đối tượng quyết định mức độ thành công của sản phẩm trên thị trường. Việc hiểu rõ nhu cầu và xu hướng của khách hàng giúp doanh nghiệp điều chỉnh chuỗi cung ứng để tạo ra giá trị thực sự.
5. Quy trình cơ bản của Supply Chain
Quy trình của Supply Chain là chuỗi các bước nối tiếp nhau chặt chẽ và đồng bộ, giúp doanh nghiệp chuyển đổi từ ý tưởng kinh doanh sản phẩm đến khi hàng hóa được giao tận tay khách hàng. Điểm danh các bước cơ bản trong quy trình Supply Chain mà doanh nghiệp nào cũng cần hiểu rõ để vận hành hiệu quả và tối ưu chi phí:
5.1. Lập kế hoạch (Planning)
Lập kế hoạch là bước đầu tiên trong toàn bộ chuỗi cung ứng, bao gồm dự báo nhu cầu thị trường, xây dựng kế hoạch sản xuất và phân phối. Một kế hoạch tốt sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực và đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng, tránh tình trạng thiếu hoặc dư thừa sản phẩm.
5.2. Tìm nguồn cung ứng (Sourcing)
Tìm được nguồn cung ứng chất lượng từ nhà cung cấp đáng tin cậy, đảm bảo doanh nghiệp duy trì được nguồn cung ổn định, giảm thiểu rủi ro về chất lượng hàng hoá và tăng tính linh hoạt trong sản xuất.
5.3. Sản xuất (Production)
Sản xuất là giai đoạn biến đổi nguyên liệu thành sản phẩm hoàn thiện. Quy trình sản xuất hiệu quả đảm bảo chất lượng sản phẩm đồng nhất, đáp ứng đúng yêu cầu của khách hàng và tối ưu quá trình phân phối sản phẩm.
5.4. Quản lý hàng tồn kho (Inventory Management)
Quản lý tồn kho hiệu quả giúp doanh nghiệp cân bằng giữa nguồn cung và cầu, đảm bảo hàng hoá luôn sẵn sàng mà không gây lãng phí. Đây là bước quan trọng để giảm thiểu chi phí lưu kho, nâng cao hiệu suất và tăng khả năng phản hồi nhanh trước biến động thị trường.
5.5. Hậu cần (Logistics)
Logistics đảm nhận việc vận chuyển và giao nhận hàng hóa từ kho đến tay khách hàng. Việc lựa chọn các dịch vụ vận chuyển phù hợp là yếu tố cần thiết đảm bảo quá trình phân phối được diễn ra suôn sẻ và hiệu quả, đảm bảo hàng hóa được giao đúng nơi đúng lúc, mang lại trải nghiệm hài lòng cho khách hàng và gia tăng uy tín cho doanh nghiệp.
6. Phương pháp quản trị Supply Chain – chuỗi cung ứng
Các phương pháp quản trị Supply Chain hiệu quả giúp doanh nghiệp chủ động hơn trong điều phối, nâng cao năng lực cạnh tranh và tạo dựng lợi thế dài hạn. Khám phá ngay một số phương pháp sau để tìm giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp của bạn:
- Quản trị dựa trên dữ liệu (Data-Driven Management): Ứng dụng dữ liệu lớn (Big Data) và trí tuệ nhân tạo (AI) giúp doanh nghiệp theo dõi, dự đoán và đưa ra các quyết định kinh doanh quan trọng một cách chính xác, kịp thời.
- Tích hợp công nghệ số (Digital Integration): Số hóa quy trình là xu hướng không thể thiếu trong Supply Chain hiện đại. Các công cụ như IoT (Internet of Things), blockchain và phần mềm ERP (Enterprise Resource Planning) giúp doanh nghiệp cải thiện tính minh bạch, theo dõi chặt chẽ toàn bộ chuỗi cung ứng và tối ưu hóa hiệu quả vận hành.
- Phối hợp đa kênh (Omni-Channel Management): Quản lý Supply Chain đa kênh giúp doanh nghiệp đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của khách hàng ở mọi điểm chạm. Phương pháp này tăng khả năng kết nối với người tiêu dùng và tối ưu hoá việc phân phối hàng hóa, giúp sản phẩm luôn sẵn sàng trên tất cả các nền tảng bán hàng.
- Quản trị rủi ro (Risk Management): Không chỉ giảm thiểu ảnh hưởng của các sự cố không mong muốn như thiên tai, thiếu hụt nguồn cung hay biến động thị trường, quản trị rủi ro giúp doanh nghiệp chuẩn bị trước các kịch bản dự phòng và đảm bảo các hoạt động trong chuỗi cung ứng diễn ra liên tục, ổn định.
- Quan hệ đối tác bền vững (Sustainable Partnerships): Xây dựng mối quan hệ lâu dài với các nhà cung cấp, đối tác vận tải và nhà phân phối giúp doanh nghiệp củng cố nền tảng chuỗi cung ứng.
7. Những câu hỏi thường gặp
7.1. Logistics khác gì với Supply Chain?
Logistics là một phần trong Supply Chain, tập trung vào việc vận chuyển, lưu trữ và phân phối hàng hóa, trong khi Supply Chain bao gồm toàn bộ quá trình từ sản xuất đến khi hàng đến tay khách hàng.
7.2. Những khó khăn thường gặp trong quản trị Supply Chain là gì?
Một số khó khăn thường gặp trong quản trị Supply Chain là biến động nguồn cung, chi phí vận chuyển cao, thay đổi nhu cầu thị trường và rủi ro trong logistics.
Supply Chain hiệu quả không chỉ đảm bảo sản phẩm luôn sẵn sàng mà còn giúp tối ưu chi phí và nâng cao trải nghiệm khách hàng. Đầu tư vào quản trị chuỗi cung ứng không chỉ giúp doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ mà còn tạo nền tảng vững chắc để tồn tại và bứt phá trong thị trường ngày càng cạnh tranh. Với kinh nghiệm và sự am hiểu sâu rộng trong ngành logistics, Viettel Post tự hào cung cấp các giải pháp vận chuyển tối ưu, từ vận tải nội địa, quốc tế đến các dịch vụ lưu kho và phân phối chuyên nghiệp. Liên hệ Viettel Post ngay hôm nay!