Dưới áp lực của chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng phức tạp, doanh nghiệp thường gặp khó khăn trong việc lựa chọn phương thức giao hàng phù hợp để tối ưu chi phí và thời gian. Việc chưa hiểu sâu về EXW có thể dẫn đến các rủi ro tiềm ẩn về chi phí vận chuyển, bảo hiểm, thủ tục hải quan. Vậy EXW là gì? Phương thức này có những ưu, nhược điểm gì? Cùng Viettel Post khám phá ngay trong bài viết dưới đây.
Điều kiện EXW trong xuất nhập khẩu
1. Giới thiệu về điều khoản EXW là gì trong xuất nhập khẩu?
Theo Wikipedia, trong thương mại quốc tế, EX Works (viết tắt là EXW) được gọi là giá xuất xưởng. Đây là một điều kiện của Incoterm (International Commercial Terms). Tuỳ vào địa điểm giao hàng mà chúng ta có thể gọi điều kiện này là giá giao tại nhà máy (Ex Factory), giá giao tại mỏ (Ex Mine), giá giao tại đồn điền (Ex plantation), giá giao tại kho (Ex Warehouse). Tuy nhiên, tên gọi phổ biến vẫn là “giá xuất xưởng” hoặc “giá giao tại xưởng” (Ex Works).
Trong điều khoản EXW, bao gồm các thành phần:
- Nơi giao hàng: Tại kho, xưởng, hàng hoá của người bán cần chuẩn bị sẵn sàng. Và địa chỉ giao hàng này sẽ được thống nhất chi tiết trong hợp đồng.
- Trách nhiệm vận chuyển: Người mua sẽ chọn đơn vị vận chuyển và thực hiện xếp hàng lên phương tiện. Khi đó, họ sẽ chịu trách nhiệm về các thủ tục xuất nhập khẩu, thuế, các chi phí liên quan sau khi hàng đã rời xưởng của người bán.
- Chuyển giao rủi ro: Tại nơi xếp hàng, rủi ro hàng hoá được chuyển từ người bán sang người mua, khi đó người mua sẽ chịu toàn bộ trách nhiệm về bất kỳ thiệt hại từ thời điểm hàng hoá được xếp lên phương tiện vận chuyển.
- Chú thích về Incoterms: Khi sử dụng điều khoản EXW, bạn cần ghi rõ phiên bản Incoterms cụ thể (ví dụ: Incoterms 2010 hoặc Incoterms 2020) để hạn chế nhầm lẫn và nắm rõ các quy định cụ thể của phiên bản đó.
Khi đó, EXW sẽ được viết kèm theo địa điểm giao hàng của người bán, thường là kho của người xuất khẩu như sau:
EXW + Địa điểm giao hàng + Phiên bản Incoterms
EXW trong thương mại quốc tế là giá xuất xưởng
2. Phân tích chi tiết điều khoản EXW
EXW yêu cầu người bán và người mua thực hiện các trách nhiệm riêng biệt. Đây là lý do mà việc hiểu rõ về trách nhiệm của mỗi bên trong điều khoản này là vô cùng cần thiết.
2.1. Trách nhiệm của người bán
Trong điều khoản EXW, trách nhiệm chính của người bán là chuẩn bị và cung cấp hàng hóa tại địa điểm đã thỏa thuận, thường là cơ sở sản xuất hoặc kho hàng của họ.
- Đảm bảo hàng hoá đã được chuẩn bị đầy đủ về số lượng và chất lượng tại địa điểm của người bán.
- Thông báo thời gian, địa điểm giao hàng và vận chuyển hàng đến đúng nơi đã thoả thuận trong hợp đồng.
- Hỗ trợ người mua khai báo các thủ tục xuất khẩu khi có yêu cầu, hoặc theo quy định trong hợp đồng.
- Chịu các chi phí và rủi ro cho đến khi hàng hoá được xếp lên phương tiện vận chuyển của người mua.
2.2. Trách nhiệm của người mua
Ngược lại với người bán, người mua phải đảm nhận toàn bộ trách nhiệm từ việc lấy hàng tại cơ sở của người bán, lo liệu vận chuyển, bảo hiểm và hoàn tất các thủ tục nhập khẩu.
- Xếp hàng lên phương tiện để vận chuyển đến điểm đích và chịu mọi chi phí liên quan đến vận chuyển, thuế, thủ tục nhập khẩu sau khi hàng được dỡ khỏi xưởng/ kho của người bán.
- Kiểm soát toàn bộ quá trình vận chuyển từ địa điểm của người bán đến điểm đích.
- Quản lý và kiểm soát chi phí vận chuyển liên quan, giúp tối ưu chi phí, tăng tính hiệu quả trong quá trình xuất nhập khẩu.
3. So sánh điều khoản EXW với FOB
EXW thường được so sánh với FOB (Free On Board), một điều khoản khác trong Incoterms như sau:
3.1. Đối với điều khoản EXW
- Người bán sẽ giao hàng tại xưởng của mình hoặc điểm người mua chỉ định và chịu trách nhiệm trả chi phí vận chuyển, phí liên quan.
- Trách nhiệm người bán: Đảm bảo hàng hoá có sẵn tại địa điểm của mình. Sau khi đã xếp hàng hóa lên phương tiện vận chuyển, người bán không còn trách nhiệm nào liên quan đến vận chuyển, chi phí, rủi ro.
- Trách nhiệm người mua: Phải tự sắp xếp hàng lên phương tiện vận chuyển, đặt xe đến điểm đích và chịu mọi chi phí liên quan đến vận chuyển, thuế, thủ tục nhập khẩu khi hàng rời khỏi xưởng.
Điều kiện giao hàng EXW quy định trách nhiệm của người bán và người mua
3.2. Điều khoản FOB
- Người bán sẽ chịu trách nhiệm giữ hàng và mang chúng xếp lên lan can tàu an toàn.
- Trách nhiệm người bán: Đưa hàng đến cảng xuất khẩu và xếp hàng lên tàu. Lúc này, người bán sẽ phải chi trả phí vận chuyển, làm thủ tục xuất khẩu cho đến khi hàng hoá được xếp lên tàu.
- Trách nhiệm người mua: Chọn và chi trả các chi phí vận chuyển từ cảng xuất khẩu đến đích, làm thủ tục nhập khẩu và các chi phí liên quan sau khi hàng hoá đến cảng đích.
4. Ý nghĩa và ứng dụng của EXW
Điều khoản EXW không chỉ đơn thuần là một lựa chọn vận chuyển mà còn mang ý nghĩa chiến lược trong các giao dịch quốc tế. Hãy cùng tìm hiểu những ưu điểm, nhược điểm và ứng dụng của EXW.
4.1. Ưu điểm của EXW
- Đơn giản và minh bạch: Điều khoản EXW làm rõ trách nhiệm giữa các bên mà không yêu cầu xử lý quá nhiều chi tiết phức tạp, tránh tranh cãi và nhầm lẫn trong quá trình thực hiện hợp đồng.
- Thích hợp với các tình huống đặc thù: EXW phù hợp với những người mua có khả năng tự quản lý quá trình vận chuyển và chi phí liên quan. Đặc biệt, trong các ngành công nghiệp, quá trình thông quan xuất khẩu không quá phức tạp.
- Giảm trách nhiệm cho người bán: Với EXW, người bán chỉ cần tập trung giao hàng, trong khi người mua chịu trách nhiệm toàn bộ về việc vận chuyển và thông quan nhập khẩu, tăng khả năng tự chủ cho người mua.
4.2. Nhược điểm của EXW
Tuy nhiên, đối với người mua, EXW có thể mang lại nhiều thách thức. Họ phải tự quản lý toàn bộ quá trình vận chuyển, từ việc sắp xếp phương tiện, thuê dịch vụ vận tải đến việc giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình vận chuyển. Điều này không chỉ tăng chi phí mà còn làm tăng rủi ro nếu không được quản lý chặt chẽ.
4.3. Ứng dụng của EXW
EXW thường được áp dụng trong các giao dịch quốc tế khi người bán muốn tránh những trách nhiệm liên quan đến vận chuyển, hoặc khi người mua có khả năng và kinh nghiệm quản lý vận tải.
Điều khoản này cũng phù hợp trong các tình huống mà hàng hóa cần được vận chuyển từ nhiều điểm xuất phát khác nhau, giúp người mua linh hoạt trong việc lựa chọn phương thức vận tải và tối ưu hóa chi phí. Đặc biệt, trong các ngành công nghiệp, quá trình thông quan xuất khẩu không quá phức tạp.
5. Những câu hỏi thường gặp:
5.1. EXW có phù hợp với tất cả loại hàng hóa không?
EXW có thể áp dụng cho hầu hết các loại hàng hóa, nhưng không phù hợp cho những loại hàng hóa yêu cầu vận chuyển đặc biệt hoặc cần sự quản lý chặt chẽ từ người bán.
5.2. EXW có phải là điều khoản có lợi nhất cho người mua?
Không phải lúc nào EXW cũng là lựa chọn tốt nhất cho người mua, đặc biệt nếu người mua không có kinh nghiệm quản lý vận chuyển hoặc muốn giảm thiểu rủi ro.
5.3. Tại sao EXW lại phổ biến trong các giao dịch quốc tế?
EXW được ưa chuộng vì nó giúp người bán giảm bớt trách nhiệm và chi phí liên quan đến vận chuyển, trong khi vẫn đảm bảo việc giao hàng hóa cho người mua theo thỏa thuận.
Điều khoản EXW là một lựa chọn phổ biến trong giao dịch quốc tế, đặc biệt là với những doanh nghiệp muốn tối giản hóa trách nhiệm về vận chuyển. Tuy nhiên, việc sử dụng EXW cũng đòi hỏi người mua phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và khả năng quản lý vận chuyển tốt. Hy vọng qua bài viết, bạn đã có những kiến thức sâu hơn về điều khoản EXW. Đừng quên truy cập vào website của ViettelPost để tham khảo thêm nhiều thông tin hữu ích nhé!
